इयत्ता दहावी स्वप्न करू साकार मराठी स्वाध्याय PDF

 

इयत्ता दहावी स्वप्न करू साकार मराठी स्वाध्याय PDF

या लेखात, आम्ही स्वप्न करू साकार विषयासाठी इयत्ता दहावी मराठी सोल्यूशन्स देऊ. इयत्ता दहावी मधील विद्यार्थी पाठ्यपुस्तकांमध्ये उपस्थित असलेल्या व्यायामांसाठी प्रश्न आणि उत्तरे डाउनलोड आणि कॉपी करण्यास सक्षम असतील.

इयत्ता दहावी स्वप्न करू साकाराच्या पुस्तकात महाराष्ट्र बोर्डाच्या अभ्यासक्रमातील सर्व प्रश्नांचा समावेश आहे. येथे सर्व प्रश्न पूर्ण स्पष्टीकरणासह सोडवले आहेत आणि डाउनलोड करण्यासाठी विनामूल्य उपलब्ध आहेत. महाराष्ट्र बोर्ड इयत्ता दहावी स्वप्न करू साकाराचे पुस्तक खाली दिले आहे. आम्‍हाला आशा आहे की आमच्‍या इयत्‍ता दहावी वीच्‍या स्वप्न करू साकाराचे पुस्‍तक तुमच्‍या अभ्यासात मदत करेल! जर तुम्हाला आमचे इयत्ता दहावी चे पुस्तक आवडले असेल तर कृपया ही पोस्ट शेअर करा.

इयत्ता दहावी स्वप्न करू साकार स्वाध्याय

मंडळाचे नाव	Maharashtra Board
ग्रेडचे नाव	दहावी
विषय	स्वप्न करू साकार
वर्ष	2022
स्वरूप	PDF/DOC
प्रदाता	hsslive.co.in
अधिकृत संकेतस्थळ	mahahsscboard.in

समाधानासह महाराष्ट्र बोर्ड आठवा स्वाध्याय कसे डाउनलोड करायचे?

महाराष्ट्र बोर्ड दहावी स्वाध्याय PDF डाउनलोड करण्यासाठी खालील स्टेप्स फॉलो करा:

1. वेबसाइट- Hsslive ला भेट द्या. 'स्वाध्याय' लिंकवर क्लिक करा.
2. महा बोर्ड दहावी स्वाध्याय PDF पहा.
3. आता महाराष्ट्र बोर्ड दहावी स्वाध्याय तपासा.
4. डाउनलोड करा आणि भविष्यातील संदर्भांसाठी जतन करा.

इयत्ता दहावी स्वप्न करू साकार स्वाध्याय उपाय

इयत्ता दहावी स्वाध्याय मधील विद्यार्थी खालील लिंक्सवरून स्वप्न करू साकाराचे उपाय डाउनलोड करू शकतील.

प्रश्न 1.
खालील शब्दसमूहांतील संकल्पना स्पष्ट करा.
(i) श्रमशक्तीचे मंत्र
(ii) हस्त शुभंकर
(iii) आभाळावर उत्क्रांतीचा घुमवू या ललकार
उत्तरः
(i) श्रमशक्तीचे मंत्र – श्रमाचे महत्त्व
(ii) हस्त शुभंकर – राबणारे हात, पवित्र हात, कल्याणकारी हात
(iii) आभाळावर उत्क्रांतीचा घुमवू या ललकार – उत्क्रांतीचा, प्रगतीचा जयघोष

प्रश्न 2.
आकृतिबंध पूर्ण करा.

उत्तरः

प्रश्न 3.
काव्यसौंदर्य,

(अ) खालील काव्यपंक्तींचे रसग्रहण करा.
या देशाच्या मातीवरती अमुचा रे अधिकार
नव्या पिढीचे, नव्या युगाचे स्वप्न करू साकार।।
उत्तरः
कवी म्हणतात की, या देशाची माती, येथील संस्कृती, येथील परंपरा आम्हा भारतीयांची आहे. त्यावर फक्त आमचाच अधिकार आहे. मुळात भारत हा कृषिप्रधान देश आहे. काळ्या मातीची मशागत करून धनधान्याची निर्मिती करणे व धरतीला सुजलाम् सुफलाम् करणे हे त्याचे कर्तव्यच आहे. त्यासाठी तो आयुष्यभर कष्ट करत असतो.त्याच्या कष्टातूनच कृषिसंस्कृती निर्माण होते. या कृषिसंस्कृतीमुळेच नव्या पिढीचे, नव्या युगाचे स्वप्न साकार होत असते.

(आ) खालील पंक्तींमधून सूचित होणारा अर्थ लिहा.
घराघरांतून जन्म घेतसे तेज नवा अवतार।।
शेतामधुनी पिकवू मोती, धन हे अपरंपार।।
उत्तरः
येथे जन्माला येणारे प्रत्येक बाळ तेजस्वी व प्रबळ असेल. देशाचे रक्षण करण्यासाठी, नवीन कार्यासाठी घराघरातून जणू नवी पिढी जन्म घेईल आणि आपल्या शक्तीतून, आपल्या कार्यातून आपल्या विजयाचा अवतार साऱ्या जगासमोर उभा करेल. म्हणजेच सामर्थ्यशाली बालके जन्मास येऊन देशाचे भविष्य नक्कीच उज्ज्वल करतील, असा एक आशावाद कवीने येथे मांडलेला आहे.

शेतकरी जणू आपल्या कष्टाने चैतन्याचे, आनंदाचे सुदर्शनचक्र फिरवत असतो. त्याच्या मेहनतीमुळेच शेताशेतांतून धान्यरूपी मोत्याचे ‘सुदर्शन’ आपल्याला घडते. त्याच्याबरोबर मेहनत करून आपणही या शेतातून, मातीमधून मोती म्हणजेच धान्यरूपी अपार धन पिकवूया. आपल्या धरतीला सुलजाम् सुफलाम् बनवूया.

(इ) या कवितेत कवीने बघितलेले स्वप्न तुमच्या शब्दांत लिहा.
उत्तरः
प्रस्तुत कवितेत श्री. किशोर पाठक यांनी ‘एकजूटीचे सामर्थ्य’ हे मूल्य मनात रूजविण्याचा सुंदर प्रयत्न केला आहे. कोणतेही काम एकट्याने करून पूर्ण होत नाही. घरी तयार होणाऱ्या अन्नपदार्थांसाठी अगदी शेतकरी दादा पासून, दुकानदार, कामगार, वाहतूक या सर्व घटकांची मदत आवश्यक असते. तसेच देशाच्या उज्ज्वल भविष्यासाठी एकजूटीने काम करणे तितकेच महत्त्वाचे आहे.

‘हजार आम्ही एकी बळकट, सर्वांचे हो एकच मनगट’ या पंक्तीवरून सिद्ध होते की, देशाची जनता एकत्र आली तर मनगटात बळकटी येईल व प्रगती शक्य होईल. सर्वांची शक्ति पणाला लावून शेती व उदयोग यामध्ये उत्क्रांती होईल. या मातीवर जसा सर्वांचा अधिकार आहे, तसाच सर्वांनी मिळून मिसळूनच नव्या युगाचे स्वप्न साकारायचे आहे. भारताची संस्कृती व परंपरा थोर आहे, पण ती जपून वाढवायची आहे. हे एकजूटीने साध्य होणार आहे. साऱ्या विश्वात एकजुटीने भारताचा जयजयकार करायचा आहे.

(ई) कवितेत व्यक्त झालेला एकात्मतेचा विचार स्पष्ट करा.
उत्तरः
प्रस्तुत कवितेत श्री. किशोर पाठक यांनी ‘एकजूटीचे सामर्थ्य’ हे मूल्य मनात रूजविण्याचा सुंदर प्रयत्न केला आहे. कोणतेही काम एकट्याने करून पूर्ण होत नाही. घरी तयार होणाऱ्या अन्नपदार्थांसाठी अगदी शेतकरी दादा पासून, दुकानदार, कामगार, वाहतूक या सर्व घटकांची मदत आवश्यक असते. तसेच देशाच्या उज्ज्वल भविष्यासाठी एकजूटीने काम करणे तितकेच महत्त्वाचे आहे.

‘हजार आम्ही एकी बळकट, सर्वांचे हो एकच मनगट’ या पंक्तीवरून सिद्ध होते की, देशाची जनता एकत्र आली तर मनगटात बळकटी येईल व प्रगती शक्य होईल. सर्वांची शक्ति पणाला लावून शेती व उदयोग यामध्ये उत्क्रांती होईल. या मातीवर जसा सर्वांचा अधिकार आहे, तसाच सर्वांनी मिळून मिसळूनच नव्या युगाचे स्वप्न साकारायचे आहे. भारताची संस्कृती व परंपरा थोर आहे, पण ती जपून वाढवायची आहे. हे एकजूटीने साध्य होणार आहे. साऱ्या विश्वात एकजुटीने भारताचा जयजयकार करायचा आहे.

Marathi Akshar Bharati Class 10 Textbook Solutions Chapter 16 स्वप्न करू साकार Additional Important Questions and Answers

प्रश्न १. खालील कवितेच्या आधारे दिलेल्या सूचनेनुसार कृती करा,
कृती १: आकलन कृती

प्रश्न 1.
आकृतिबंध पूर्ण करा.

प्रश्न 2.
चौकट पूर्ण करा.
(i) फुलामुलांतून हसणारा – श्रावण
(ii) मातीचे मंगल – तनमन
(iii) चैतन्याचे – सुदर्शन
(iv) अपरंपार धन – शेतातील मोती

प्रश्न 3.
सहसंबंध लिहा.
(i) हजार आम्ही : एकी बळकट :: सर्वांचे हो : ………………………..
उत्तरः
एकच मनगट

प्रश्न 4.
कंसातील योग्य शब्द वापरून रिकाम्या जागा भरा.
(i) नव्या पिढीचे, नव्या युगाचे ……………………….. करू साकार।। (स्वप्न, दिवास्वप्न, जग, पृथ्वी)
(ii) फुलामुलांतून हसतो ……………………….. मातीचे हो मंगल तनमन, (चैत्र, वैशाख, श्रावण, माघ)
(iii) उदयोगाचे चक्र चालते ……………………….. उत्क्रांतीचा घुमवू या ललकार।। (धरतीवर, पाण्यावर, आभाळावर, हवेवर)
(iv) शक्तीचीही झडते ……………………….. घराघरांतून जन्म घेतसे तेज नवा अवतार।। (दौलत, नौबत, धनदौलत, पत)
(iv) ……………………….. शुभंकर हवा एकदा भविष्य उज्ज्वल या देशाचे करूया जयजयकार।। (हस्त, बाहू, पद, वद)
उत्तर:
(i) स्वप्न
(ii) श्रावण
(iii) आभाळावर
(iv) नौबत
(v) हस्त

प्रश्न 5.
जोड्या जुळवा.

उत्तर:
(1 – ई)
(ii- इ)
(iii – आ)
(iv – अ)

कृती २: आकलन कृती

प्रश्न 1.
ओघतक्ता पूर्ण करा.

प्रश्न 2.
एका वाक्यात उत्तरे लिहा.

(i) कवी कोणावर आमुचा अधिकार आहे असे म्हणतो?
उत्तरः
कवी या देशाच्या मातीवर आमुचा अधिकार आहे असे म्हणतो.

(ii) कवी शेतामधून काय पिकवायला सांगतात?
उत्तरः
कवी शेतामधून मोती पिकवायला सांगतात.

(iii) कवी उत्क्रांतीचा ललकार कोठे घुमवायला सांगतात?
उत्तरः
कवी आभाळावर उत्क्रांतीचा ललकार घुमवायला सांगतात.

प्रश्न 3.
काव्यपंक्तीचा योग्य क्रम लावा.
(i) भविष्य उज्ज्वल या देशाचे करूया जयजयकार।।
(ii) घराघरांतून जन्म घेतसे तेज नवा अवतार।।
(iii) आभाळावर उत्क्रांतीचा घुमवू या ललकार।।
(iv) शेतामधुनी पिकवू मोती, धन हे अपरंपार।।
उत्तर:
(i) शेतामधुनी पिकवू मोती, धन हे अपरंपार ।।
(ii) आभाळावर उत्क्रांतीचा घुमवू या ललकार।।
(iii) घराघरांतून जन्म घेतसे तेज नवा अवतार।।
(iv) भविष्य उज्ज्वल या देशाचे करूया जयजयकार।।

प्रश्न 4.
खालील शब्दांसाठी कवितेतील समानार्थी शब्द शोधा.
(i) हक्क – अधिकार।
(ii) ऐश्वर्य – विभव।

प्रश्न 5.
‘श्रावण’ हे उत्तर येईल असा प्रश्न तयार करा.
उत्तर:
फुलांमुलांतून कोण हसतो?

कृती ३: कवितेतील शब्दांचा अर्थ

प्रश्न 1.
खालील कवितेतील शब्दांचा अर्थ लिहा.
(i) देश
(ii) अधिकार
(iii) मंगल
(iv) चैतन्य
उत्तर:
(i) राष्ट्र
(ii) हक्क
(iii) पवित्र
(iv) उत्साह

प्रश्न २. दिलेल्या मुद्द्यांच्या आधारे कवितेसंबंधी पुढील कृती सोडवा.

(१) प्रस्तुत कवितेचे कवी / कवयित्री:
किशोर पाठक

(२) प्रस्तुत कवितेचा विषयः
भारत देशाच्या उज्ज्वल भविष्याचे स्वप्न रेखाटले आहे.

(३) प्रस्तुत कवितेतील दिलेल्या दोन ओळींचा सरळ अर्थ:
या देशाच्या मातीवरती अमुचा रे अधिकार
नव्या पिढीचे, नव्या युगाचे स्वप्न करू साकार।।

(४) प्रस्तुत कवितेतून मिळणारा संदेश:
या देशाच्या मातीत आपण जन्म घेतला आहे. त्यामुळे हा देश आपला आहे. नवीन पिढीने, नवीन युगाने आपल्या देशात स्वत:च्याच प्रगतीचा विचार न करता देशाचाही विचार केला पाहिजे. देशाला प्रगतीपथावर नेण्याचे स्वप्न पाहिले पाहिजे व ते एकतेने आणि जिद्दीने पूर्ण केले पाहिजे. याचाच अर्थ असा की, आपण श्रमाने मातीतून मोती पिकवू, उद्योग जगतात क्रांती करू, एकजूटीने राहू व देशाचे भविष्य उज्ज्वल करू असाच संदेश या कवितेतून मिळतो.

(४) प्रस्तुत कविता आवडण्याची वा न आवडण्याची कारण:
‘स्वप्न करू साकार’ ही कविता मला खूप आवडली आहे. त्याचे मुख्य कारण कवितेच्या सुरुवातीलाच कवीने नव्या पिढीच्या व नव्या युगाच्या मनात देशाप्रती आपलेपणाची भावना जागृत केलेली आहे. त्यानंतर या आपल्या देशाच्या उन्नतीसाठी कार्य करण्याची प्रेरणा दिली आहे. पण केवळ प्रेरणा देऊनच ते थांबले नाहीत तर देशाच्या उन्नतीचा मार्गही म्हणजेच कृषिविकास, उदयोग क्षेत्रातील विकास, संस्कृतीचे जतन-संवर्धन त्यांनीच समजावून सांगितला आहे. त्यासाठी एकोप्याने काम करायला हवे, हे सांगायलाही ते विसरले नाहीत. हे सर्व आपण मनापासून केले तर नव्या पिढीचे. नव्या युगाचे आपल्या उज्ज्वल भारत देशाचे स्वप्न पूर्ण होईल असा सुंदर आशावाद त्यांनी मांडला आहे.

(६) प्रस्तुत कवितेतील शब्दांचे अर्थ:
(i) धन – संपत्ती
(ii) श्रम – मेहनत, कष्ट
(iii) ललकार – जयघोष
(iv) बळकट – मजबूत

स्वाध्याय कृती

(२) या कवितेत कवीने बघितलेले स्वप्न तुमच्या शब्दांत लिहा.
उत्तरः
‘स्वप्न करू साकार’ कवितेत कवी ‘किशोर पाठक’ यांनी देशाच्या उज्ज्वल भविष्याचे स्वप्न रंगविले आहे. देशात नव्या पिढीचे आगमन होत आहे. नवे युग चालू आहे तेव्हा नवीन कल्पना, नवी उमेद आहे. कवीला देशाच्या मातीतून मोती पिकवायचे आहेत. भरघोस धान्याचे पिक घ्यायचे आहे. मातीचा कस सुधारायचा आहे. श्रावणसरींनी हसणाऱ्या, फुलणाऱ्या फुलांना व मुलांना पहायचे आहे. श्रमप्रतिष्ठेवर भर देऊन प्रयत्नांची कास धरायची आहे. औक्यौगिक प्रगती करायची आहे. एकोप्याने देशाची वैभव संपदा केवळ जपायचीच नाही तर वाढवायची आहे.

नव्या पिढीला श्रमशक्ती, यंत्र यांचा मंत्र क्यायचा आहे. देशासाठी झटणारे शुभंकर, कल्याणकारी हात तयार करायचे आहेत. देशाचे नाव उज्ज्वल करून सगळ्या जगात आपल्या देशाचा नावलौकिक वाढवायचा आहे.

स्वप्न करू साकार Summary in Marathi

स्वप्न करू साकार काव्यपरिचय
‘स्वप्न करू साकार’ ही कविता ‘किशोर पाठक’ यांनी लिहिली आहे. या कवितेत कवीने श्रमाने मातीतून मोती पिकवू, एकजूटीने राहू व देशाचे भविष्य उज्ज्वल करू असा संदेश दिला आहे. कृषी व उदयोग जगतात क्रांती करण्याची प्रेरणा या कवितेतून मिळते.

इयत्ता दहावी मराठी स्वाध्याय उपाय

• इयत्ता दहावी तू बुद्धी दे मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी संतवाणी अंकिला मी दास तुझा-संत नामदेव मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी संतवाणी योगी सर्वकाळ सुखदाता-संत एकनाथ मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी शाल मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी उपास मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी मोठे होत असलेल्या मुलांनो… मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी दोन दिवस मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी चुडीवाला मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी फूटप्रिन्टस मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी ऊर्जाशक्तीचा जागर मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी जाता अस्ताला मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी औक्षण मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी रंग साहित्याचे मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी जंगल डायरी मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी रंग मजेचे रंग उदयाचे मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी जगणं कॅक्टसचं मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी हिरवंगार झाडासारखं मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी बीज पेरले गेले मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी खरा नागरिक मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी स्वप्न करू साकार मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी व्युत्पत्ती कोश मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी जय जय हे भारत देशा मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी बोलतो मराठी… मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी आजी : कुटुंबाचं आगळ मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी उत्तमलक्षण मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी वसंतहृदय चैत्र मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी बालसाहित्यिका : गिरिजा कीर मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी वस्तू मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी गवताचे पाते मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी वाट पाहताना मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी आश्वासक चित्र मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी आप्पांचे पत्र मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी मनक्या पेरेन लागा मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी गोष्ट अरुणिमाची मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी भरतवाक्य मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी कर्ते सुधारक कर्वे मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी काळे केस मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी खोद आणखी थोडेसे मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी वीरांगना मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी आकाशी झेप घे रे मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी सोनाली मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी निर्णय मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी तू झालास मूक समाजाचा नायक मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी सर्व विश्वचि व्हावे सुखी मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी व्युत्पत्ती कोश मराठी स्वाध्याय PDF
• इयत्ता दहावी उपयोजित लेखन मराठी स्वाध्याय PDF

निष्कर्ष

आम्हाला आशा आहे की महाराष्ट्रावरील हा लेख तुम्हाला 'दहावी स्वप्न करू साकार स्वाध्याय' मदत करेल. तुम्हाला काही प्रश्न असल्यास, त्यांना खाली टिप्पणी विभागात मोकळ्या मनाने पोस्ट करा. आम्ही लवकरात लवकर तुमच्याकडे परत येऊ.