BSEB Class 8 Sanskrit शब्दरूपाणि Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit शब्दरूपाणि Book Answers |
Bihar Board Class 8th Sanskrit शब्दरूपाणि Textbooks Solutions PDF
Bihar Board STD 8th Sanskrit शब्दरूपाणि Books Solutions with Answers are prepared and published by the Bihar Board Publishers. It is an autonomous organization to advise and assist qualitative improvements in school education. If you are in search of BSEB Class 8th Sanskrit शब्दरूपाणि Books Answers Solutions, then you are in the right place. Here is a complete hub of Bihar Board Class 8th Sanskrit शब्दरूपाणि solutions that are available here for free PDF downloads to help students for their adequate preparation. You can find all the subjects of Bihar Board STD 8th Sanskrit शब्दरूपाणि Textbooks. These Bihar Board Class 8th Sanskrit शब्दरूपाणि Textbooks Solutions English PDF will be helpful for effective education, and a maximum number of questions in exams are chosen from Bihar Board.Bihar Board Class 8th Sanskrit शब्दरूपाणि Books Solutions
Board | BSEB |
Materials | Textbook Solutions/Guide |
Format | DOC/PDF |
Class | 8th |
Subject | Sanskrit शब्दरूपाणि |
Chapters | All |
Provider | Hsslive |
How to download Bihar Board Class 8th Sanskrit शब्दरूपाणि Textbook Solutions Answers PDF Online?
- Visit our website - Hsslive
- Click on the Bihar Board Class 8th Sanskrit शब्दरूपाणि Answers.
- Look for your Bihar Board STD 8th Sanskrit शब्दरूपाणि Textbooks PDF.
- Now download or read the Bihar Board Class 8th Sanskrit शब्दरूपाणि Textbook Solutions for PDF Free.
BSEB Class 8th Sanskrit शब्दरूपाणि Textbooks Solutions with Answer PDF Download
Find below the list of all BSEB Class 8th Sanskrit शब्दरूपाणि Textbook Solutions for PDF’s for you to download and prepare for the upcoming exams:BSEB Bihar Board Class 8 Sanskrit व्याकरणम् शब्दरूपाणि
सखि (मित्र)
इकारान्त (पुंल्लिग)
विभक्तिः – एकवचनम् – द्विवचनम् – बहुवचनम्
- प्रथमा – सखा – सखायौ – सखायः
- द्वितीया – सखायम् – सखायौ – सखीन्
- तृतीया – सखिभ् – याम् – सखिभिः
- चतुर्थी – सख्ये – सखिभ्याम् – सखिभ्यः
- पंचमी – सख्युः – सखिभ्याम् – सखिभ्यः
- षष्ठी – सख्युः – सख्योः – सखीनाम्
- सप्तमी – सख्यौ – सख्योः – सखिषु
- सम्बोधनम् – हे सखे! – हे सखायौ ! – हे सखायः
मुनि (भाई)
इकारान्त (पुंल्लिग)
विभक्तिः – एकवचनम् – द्विवचनम् – बहुवचनम्
- प्रथमा – मुनिः – मुनी – मुनीन्
- द्वितीया – मुनिम् – मुनी – मुनीन्
- तृतीया – मुनिना – मुनिभ्याम् – मुनिभिः
- चतुर्थी – मुनये – मुनिभ्याम् – मुनिभ्यः
- पंचमी – मुनेः – मुनिभ्याम् – मुनिभ्यः
- षष्ठी – मुनेः – मुन्योः – मुनीनाम्
- सप्तमी – मुनौ – मुन्योः – मुनिषु
- सम्बोधनम् – हे मुने! – हे मुनी! – हे मुनयः
नोट : कवि, हरि, ऋषि, रवि, अग्नि, कपि (बन्दर), अरि (शत्रु) भूपति/नृपति (राजा) जलधि/उदधि (समुद्र), व्याधि (रोग) इत्यादि शब्दों के रूप मुनि के समान होते हैं।
पति (स्वामी, भर्ता)
इकारान्त (पुंल्लिग)
विभक्तिः – एकवचनम् – द्विवचनम् – बहुवचनम्
- प्रथमा – पतिः – पति – पतयः
- द्वितीया – पतिम् – पती – पतीन्
- तृतीया – पतयः – पतिभ्याम् – पतिभिः
- चतुर्थी – पत्या – पतिभिः – पतिभ्यः
- पंचमी – पत्युः – पतिभ्याम् – पतिभ्यः
- षष्ठी – पत्युः – पत्यौः – पतीनाम्
- सप्तमी – पत्यौः – पत्योः – पतिषु
- सम्बोधनम् – हे पते ! – हे पती! – हे पतयः
साधु
उकारान्त (पुंल्लिग)
विभक्तिः – एकवचनम् – द्विवचनम् – बहुवचनम्
- प्रथमा – साधूः – साधू – साधवः
- द्वितीया – साधुम् – साधू – साधून्
- तृतीया – साधुना – साधुभ्याम् – साधुभिः
- चतुर्थी – साधवे – साधुभ्याम् – साधुभ्यः
- पंचमी – साधोः – साधुभ्याम् – साधुभ्यः
- षष्ठी – साधोः – साध्वोः – साधूनाम्
- सप्तमी – साधौ – साध्वोः – साधुषु
- सम्बोधनम् – हे साधो! – हे साधू ! – साधवः
नोट : गुरु, वायु, शम्भु, मृत्यु, भानु (सूर्य), बन्धु, तरु, ऋतु, शिशु, बहु (बहुत), विधु (चन्द्रमा) पशु आदि शब्दों के रूप साधु के समान होते हैं।
भ्रातृ (भाई)
ऋकारान्त (पुंल्लिग)
विभक्तिः – एकवचनम् – द्विवचनम् – बहुवचनम्
- प्रथमा – भ्राता – भ्रातरौ – भ्रातरः
- द्वितीया – भ्रातरम् – भ्रातरौ – भ्रातृन्
- तृतीया – भ्रात्रा – भ्रातृभ्याम् – भ्रातृभिः
- चतुर्थी – भ्रात्रे – भ्रातृभ्याम् – भ्रातृभिः
- पंचमी – भ्रातुः – भ्रातृभ्याम् – भ्रातृभ्यः
- षष्ठी – भ्रातुः – भ्रात्रोः – भ्रातृणाम्
- सप्तमी – भ्रातरि। – भ्रात्रोः – भ्रातृषु
- सम्बोधनम् – हे भ्रातः! – हे भ्रातरौ ! – हे भ्रातरः !
नोट-पितृ (पिता), जामातृ (दामाद), देव (देवर), नृ (नर) आदि शब्दों के रूप भ्रातृ के समान होते हैं।
लता
आकारान्त (स्त्रीलिङ्ग)
विभक्तिः – एकवचनम् – द्विवचनम् – बहुवचनम्
- प्रथमा – लता – लते – लताः
- द्वितीया – लताम् – लते – लताः
- तृतीया – लतया – लताभ्याम् – लताभिः
- चतुर्थी – लतायै – लताभ्याम् – लताभ्यः
- पंचमी – लतायाः – लताभ्याम् – लताभ्यः
- षष्ठी – लतायाः – लतयोः – लतानाम्
- सप्तमी – लतायाम् – लतयोः – लतासु
- सम्बोधनम् – हे लते! – हे लते! – हे लताः
नोट : कन्या/सुता (बेटी), भार्या (पत्नी), कृपा, दया, सन्ध्या, निशा/क्षपा. (रात) नासिका (नाक), अजा (बकरी), पूजा, शय्या, महिला, सुधा (अमृत), कथा, कविता, रोटिका आदि शब्दों के रूप लता के समान होते हैं।
धेनु (दूध देनेवाली गाय)
उकारान्त (स्त्रीलिङ्ग)
विभक्तिः – एकवचनम् – द्विवचनम् – बहुवचनम्
- प्रथमा – धेनुः – धेनू – धेनवः
- ‘द्वितीया – धेनुम् – धेनू – धेनूः
- तृतीया – धेन्वा – धेनुभ्याम् – धेनुभिः
- चतुर्थी – धेन्वै/धेनवे – धेनुभ्याम् – धेनुभ्यः
- पंचमी – धेन्वाः/धेनोः – धेनुभ्याम् – ‘धेनुभ्यः
- षष्ठी – धेन्वाः/धेनोः – धेन्वोः – धेनूनाम्
- सप्तमी – धेन्वाम्/धेनौ – धेन्वोः – धेनुषु.
- सम्बोधनम् – हे धेनो! – हे धेनू! – हे धेनवः!
नोट – तनु (शरीर), रेणु (धूल) इत्यादि शब्दों के रूप धेनु की तरह होते हैं।
मातृ (माता)
ऋकारान्त (स्त्रीलिङ्ग)
विभक्तिः – एकवचनम् – द्विवचनम् – बहुवचनम्
- प्रथमा – माता – मातरौ – मातरः
- द्वितीया – मातरम् । – मातरौ – मातृः
- तृतीया – मात्रा – मातृभ्याम् – मातृभिः
- चतुर्थी – मात्रे – मातृभ्याम् – मातृभ्यः
- पंचमी – मातुः – मातृभ्याम् – मातृभ्यः
- षष्ठी – मातुः। – मात्रोः – मातृणाम्
- सप्तमी – मातरि – मात्रोः – मातृषु
- सम्बोधनम् – हे मातः! – हे मातरौ! – हे मातरः!
महत् (बड़ा)
पुँल्लिग
विभक्तिः – एकवचनम् – द्विवचनम् – बहुवचनम्
- प्रथमा – महान् – महान्तौ – महान्तः
- द्वितीया – महान्तम् – महान्तौ – महतेः
- तृतीया – महतोः – महद्भ्याम् – महद्भिः
- चतुर्थी – महते – महद्भ्याम् – महद्भ्यः
- पंचमी – महतः – महद्भ्याम् – महद्भ्यः
- षष्ठी – महतः – महतोः – महताम्
- सप्तमी – महति – महतोः – महत्सु
- सम्बोधनम् – हे महान् ! – हे महान्तौ ! – हे महान्तः
नोट : महत् का स्त्रीलिंङ्ग महती (बड़ी) के रूप नदी की तरह होता है।
नामन् (नाम)
क्लीवलिंग
पयस् (जल)
क्लीवलिंग
विभक्तिः – एकवचनम् – द्विवचनम् – बहुवचनम्
- प्रथमा – पयः – पयसी – पयासि
- द्वितीया – पयः – पयसी – पयासि
- तृतीया – पयसा – पयोभ्याम् – पयोभिः
- चतुर्थी – पयसे – पयोभ्याम् – पयोभ्यः
- पंचमी – पयसः – पयोभ्याम् – पयोभ्यः
- षष्ठी – पयसः – पयसोः – पयसाम्
- सप्तमी – पयसि – पयसोः – पयःसु पयस्सु
- सम्बोधनम् – हे पयः! – हे पयसी! हे – पयांसि
नोट : दचस् (वाणी), नभस् (आकाश), सरस् (तालाब), वयस् (उम्र), मनस् आदि शब्दों के रूप पयस् के समान होते हैं।
कर्मन्
क्लीवलिंग
विभक्तिः – एकवचनम् – द्विवचनम् – बहुवचनम्
- प्रथमा – कर्म – कर्मणी – कर्माणि
- द्वितीया – कर्म – कर्मणी – कर्माणि
- तृतीया – कर्मणा – कर्मभ्याम् – कर्मभिः
- चतुर्थी – कर्मणे – कर्मभ्याम् – कर्मभ्यः
- पंचमी – कर्मण: – कर्मभ्याम् – कर्मभ्यः
- षष्ठी – कर्मणः – कर्मणोः – कर्मणाम्
- सप्तमी – कर्मणि – कर्मणोः – कर्मसु
- सम्बोधनम् – हे कर्म! हे – कर्मणी ! – हे कर्माणि !
नोट : जन्मन्, सद्मन् (घर) आदि शब्दों के रूप कर्मन् की तरह होते हैं।
भवत् (आप)
पुंल्लिग
विभक्तिः – एकवचनम् – द्विवचनम् – बहुवचनम्
- प्रथमा – भवान् – भवन्तौ – भवन्तः
- द्वितीया – भवन्तम् – भवन्तौ – भवतः
- तृतीया – भवता – भवद्भ्याम् – भवद्भिः
- चतुर्थी – भवते – भवद्भ्याम् – भवद्भ्यः
- षष्ठी – भवतः – भवतोः – भवताम्
- सप्तमी – भवति – भवतोः – भवत्सु
- सम्बोधनम् – हे भवन् ! – हे भवन्तौ ! – हे भवन्तः
नोट : भवत् का स्त्रीलिङ्ग भवती (आप) है जिसका रूप नदी की तरह होता है।
एक (एक)
विभक्तिः – एकवचनम् – द्विवचनम् – बहुवचनम् ।
- प्रथमा – एक: – एका – एकम्
- द्वितीया – एकम् – एकाम् – एकम्
- तृतीया – एकया – एकेन – एकेन
- चतुर्थी – एकस्मै – एकस्यै – एकस्मै
- पंचमी – एकस्मात् – एकस्याः – एकस्मात्
- षष्ठी – एकस्य – एकस्याः – एकस्य
- सप्तमी – एकस्मिन् – एकस्याम् – एकस्मिन्
द्वि (दो)
नोट : (‘द्वि’ शब्द के रूप केवल द्विवचन में होते हैं)
त्रि (तीन)
विभक्तिः – पुंल्लिंग – स्त्रीलिंग – नपुंसकलिंग
- प्रथमा – त्रयः – तिम्रः – त्रीणि
- द्वितीया – त्रीन् – तिम्रः – त्रीणि
- तृतीया – त्रीणि – त्रिभिः तिसृभिः – त्रिभिः
- चतुर्थी – त्रिभ्यः – तिसृभ्यः – त्रिभ्यः
- पंचमी । – त्रिभ्यः – तिसृभ्यः – त्रिभ्यः
- षष्ठी – त्रयाणाम् – तिसृणाम् – त्रयाणाम्
- सप्तमी – त्रिषु – तिसृषु – त्रिषु
नोट : ‘त्रि’ से लेकर आगे की संख्याओं के रूप केवल बहुवचन में होते हैं।
चतुर (चार)
विभक्तिः – पुंल्लिंग – स्त्रीलिंग – नपुंसकलिंग
- प्रथमा – चत्वारः – चतस्रः – चत्वारि
- द्वितीया – चतुरः – चतस्रः। – चत्वारि
- तृतीया – चतुर्भिः – चतसृभिः – चतुर्भिः
- चतुर्थी चतुर्थ्यः चतसृभ्यः चतुर्थ्य:
- पंचमी – चतुर्थ्यः – चतसृभ्यः – चतुर्थ्य:
- षष्ठी – चतुर्णाम् – चतसृणाम् – चतुर्णाम्
नोट – पञ्चन्, षष्, सप्तन्, आदि संख्यावाची शब्दों के रूप तीनों लिंगों में समान होते हैं और कवेल ‘बहुवचन’ में होते हैं।
पञ्चन् – पाँच
BSEB Textbook Solutions PDF for Class 8th
- BSEB Class 8 Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit Chapter 1 मंगलम् Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit Chapter 1 मंगलम् Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit Chapter 2 संघे शक्तिः Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit Chapter 2 संघे शक्तिः Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit Chapter 3 अस्माकं देश: Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit Chapter 3 अस्माकं देश: Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit Chapter 4 प्रहेलिकाः Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit Chapter 4 प्रहेलिकाः Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit Chapter 5 सामाजिकं कार्यम् Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit Chapter 5 सामाजिकं कार्यम् Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit Chapter 6 रघुदासस्य लोकबुद्धिः Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit Chapter 6 रघुदासस्य लोकबुद्धिः Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit Chapter 7 प्राचीनाः विश्वविद्यालयः Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit Chapter 7 प्राचीनाः विश्वविद्यालयः Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit Chapter 8 नीति श्लोका: Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit Chapter 8 नीति श्लोका: Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit Chapter 9 संकल्प वीर: दशरथ माँझी Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit Chapter 9 संकल्प वीर: दशरथ माँझी Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit Chapter 10 गुरु-शिष्य-संवाद: Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit Chapter 10 गुरु-शिष्य-संवाद: Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit Chapter 11 विज्ञानस्य उपकरणानि Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit Chapter 11 विज्ञानस्य उपकरणानि Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit Chapter 12 सदाचार: Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit Chapter 12 सदाचार: Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit Chapter 13 रविषष्टि-व्रतोत्सवः Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit Chapter 13 रविषष्टि-व्रतोत्सवः Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit Chapter 14 कृषिगीतम् Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit Chapter 14 कृषिगीतम् Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit वर्णविचारः Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit वर्णविचारः Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit सन्धिविचारः Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit सन्धिविचारः Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit सर्वनाम विशेषणं क्रियाविशेषणं च Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit सर्वनाम विशेषणं क्रियाविशेषणं च Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit समासस्य अवधारणा Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit समासस्य अवधारणा Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit पत्रलेखनम (आवश्यक निर्देश) Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit पत्रलेखनम (आवश्यक निर्देश) Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit शब्दरूपाणि Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit शब्दरूपाणि Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit धातुरूपाणि Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit धातुरूपाणि Book Answers
- BSEB Class 8 Sanskrit संस्कृत-सम्भाषणम् Textbook Solutions PDF: Download Bihar Board STD 8th Sanskrit संस्कृत-सम्भाषणम् Book Answers
0 Comments:
Post a Comment